4 grudnia, 2024
HOT!
  • Home
  • Biznes
  • Współwłasność – częsta przyczyna sporów prawnych

Współwłasność – częsta przyczyna sporów prawnych

Autor on 7 lutego, 2020 0 201 Views

Niekiedy w obrocie prawnym dochodzi do sytuacji, w której tytuł lub prawa do jednej rzeczy przysługują kilku osobom. Wszystko jest w porządku, kiedy współwłaściciele potrafią się ze sobą porozumieć i w zgodzie zarządzają wspólnym mieniem. Należy jednak pamiętać o tym, że przy współwłasności w częściach ułamkowych (bo o niej będzie mowa), każdy ze współwłaścicieli dysponuje prawem zarządu nie tylko swoim udziałem, ale także całym mieniem. Co zrobić, kiedy dążenia i oczekiwania współwłaścicieli rozmijają się?

Czym jest współwłasność?

Abyśmy mogli w ogóle mówić o współwłasności, niezbędne jest łączne spełnienie trzech warunków:

  • jedność przedmiotu współwłasności,
  • wielość podmiotów uprawnionych do zarządzania rzeczą,
  • niepodzielność wspólnego prawa.

Przedstawmy współwłasności na przykładzie. Jeżeli dwóch znajomych przedsiębiorców prowadzących biznes niezależnie od siebie nabędzie razem samochód, płacąc za niego po 50% kwoty to – choć będą z niego mogli korzystać zarówno razem, jak i oddzielnie – każdemu z przedsiębiorców będzie przysługiwał udział w prawie jego własności w wysokości ½, a do jego sprzedaży potrzebna będzie zgoda obydwu.

O problemach we współwłasności

Teoretycznie, zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może swobodnie rozporządzać swoim udziałem. Spójrzmy na nasz przykład samochodu. Co nam po tym, że możemy sprzedać nasz udział, kiedy niemal na pewno nikt go nie kupi. Dlaczego? Dlatego, że do rozporządzenia rzeczą wspólną (jak również do wszystkich innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu) niezbędna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli, aby pojazd sprzedać lub choćby istotnie go zmodernizować. Wobec tego tak długo, jak obaj wspólnicy nie będą chcieli sprzedać swoich 50% udziałów tej samej osobie, mało prawdopodobne, aby w ogóle znaleźli chętnego nabywcę. Właśnie dlatego ustawodawca przewidział możliwość zniesienia współwłasności.

Jak możemy znieść współwłasność?

Przepisy przewidują kilka sposobów zniesienia współwłasności. Żądanie to może zgłosić każdy ze współwłaścicieli. Kancelaria radców prawnych z pewnością udzieli nam profesjonalnej porady prawnej dotyczącej wyboru właściwej drogi postępowania.

Najprostszą z dostępnych opcji jest podział fizyczny rzeczy. Oczywiście nie zawsze będzie to możliwe. O ile bez problemu podzielimy dużą działkę na dwie mniejsze, o tyle fizyczny podział samochodu raczej żadnego ze współwłaścicieli nie zadowoli. Sama ustawa wprowadza zresztą zastrzeżenie, które mówi nam, że ten rodzaj podziału nie może prowadzić do zmiany istoty prawa lub znacznego zmniejszenia wartości danej rzeczy.

Drugim sposobem jest przyznanie mienia jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Skoro już jesteśmy przy samochodzie, wyobraźmy sobie, że jeden z naszych przedsiębiorców zaprzestaje prowadzenia działalności gospodarczej. Drugi zatrzymuje zatem pojazd, wypłacając współwłaścicielowi kwotę stanowiącą połowę wartości pojazdu.

Wreszcie, kiedy współwłaściciele nie mogą dojść do porozumienia, można wystąpić do sądu o zarządzenie jej egzekucyjnej sprzedaży. Ten sposób polega na spieniężeniu przedmiotu sporu i podziale uzyskanej kwoty pomiędzy współwłaścicieli stosownie do ich udziałów. Jeżeli pomiędzy uprawnionymi występuje spór co do nakładów lub kosztów ponoszonych na utrzymanie przedmiotu współwłasności, bezwzględnie należy go rozstrzygnąć w tym samym postępowaniu sądowym. Inaczej stracimy przysługujące nam roszczenia.

Współwłasność to nie wspólność!

Pamiętajmy o tym, że obok współwłasności w częściach ułamkowych istnieje także inny rodzaj współwłasności, zwany wspólnością lub współwłasnością do niepodzielnej ręki. Powstaje on wtedy, kiedy pomiędzy osobami istnieje określony rodzaj stosunku osobistego. Może to być na przykład małżeństwo, ale także majątek spółki cywilnej. Istota wspólności polega na tym, że nie wyodrębniamy w niej udziałów, nie możemy zatem nimi rozporządzać tak długo, jak ten ustrój istnieje. Każdy rodzaj wspólności regulowany jest przepisami szczególnymi.

Tematyka współwłasności i jej zniesienia nie jest prosta. Aby uniknąć powstania sporu lub załagodzić już istniejący konflikt, warto jest skorzystać z pomocy prawnej kancelarii oferującej porady prawne z zakresu prawa rzeczowego, w tym współwłasności.

  Biznes
Następny

Niezależność grzewcza w domu i firmie

25 lutego, 2020 0