Staw jest miejscem łączenia się dwóch kości i odpowiada za płynny oraz pozbawiony tarcia ruch. Cały układ łączy i jednocześnie ochrania tzw. torebka stawowa. Torebka stawowa (łac. capsula articularis) jest strukturą łączącą i ochraniającą powierzchnie stawowe kości. Występuje ona między innymi w stawach kolanowym, skokowym lub łokciowym.
Torebka stawowa składa się z dwóch warstw – zewnętrznej oraz wewnętrznej. Pierwsza z nich charakteryzowana jako włóknista jest gruba i mocna, zwana inaczej błoną włóknistą (łac. membrana fibrosa). Składa się ona głównie z włókien kolagenowych. Drugą z warstw określa się jako maziową (inaczej błona maziowa, łac. membrana synovialis). Jest ona cienka, delikatna i wytwarza maź, czyli jasną ciecz zawierającą mucynę oraz kuleczki tłuszczu, wypełniającą przestrzeń pomiędzy kośćmi.
Funkcje torebek stawowych są ściśle związane z ich budową. Błona włóknista posiada określone grubości zależnie od odpowiadającego stawu, dzięki czemu staw gwarantuje określony zakres ruchu i obciążenia. Z kolei błona maziowa odpowiedzialna jest za umożliwienie przyczepności kości względem siebie, jednocześnie zmniejszając wzajemne tarcie, co przekłada się na płynność wykonywanych ruchów.
Jak można rozpoznać kontuzję torebki stawowej? Jednym z głównych objawów jej uszkodzenia jest odczuwanie bólu w obrębie danego stawu. Stanowi to podstawę do dalszej diagnostyki.
Kontuzje torebki stawowej objawiają się również opuchlizną, ociepleniem, zaczerwienieniem, siniakiem lub krwiakiem w okolicy uszkodzonego stawu. Poważniejszymi symptomami, sugerującymi groźniejsze w skutkach urazy, są przykładowo znaczne ograniczenie ruchu lub niezdolność do jego wykonywania, a także wrażenie niestabilności („uciekania”) stawu. Objawy są tym silniejsze, im poważniejsza jest kontuzja.
Do trzech najczęściej wymienianych kontuzji torebki stawowej zalicza się:
Jednocześnie, przy każdej z tych kontuzji (a także niezależnie od nich) może dojść do zapalenia torebki stawowej, którego najczęściej występującymi objawami są ból pojawiający się w czasie bezruchu oraz uczucie tarcia podczas wykonywania ruchów w obrębie danego stawu.
Warto pamiętać, że jednymi z bardziej kontuzjogennych miejsc w naszym ciele są kolana. Wynika to z faktu, iż stawy kolanowe są silnie eksploatowane każdego dnia, co może powodować ich częste przeciążenie. Dlatego tak ważne jest odpowiednie zabezpieczenie kolan podczas uprawiania sportów oraz kontrolowanie stanu chrząstek stawowych wraz z upływem lat.
Biorąc pod uwagę łatwość, z jaką można nabawić się kontuzji kolana, nie jest zaskakującym to, że często dochodzi do pęknięcia torebki stawowej kolana. Tego urazu można się nabawić szczególnie łatwo podczas uprawiania sportów, które wymagają częstego i nagłego skrętu kolan (np. piłka nożna), ale także ze względu na zbyt dużą masę ciała, która bez przerwy obciąża nasze stawy.
Do pęknięcia torebki stawowej kolana mogą prowadzić:
Nieleczone kontuzje kolan, szczególnie pęknięcie lub zerwanie torebki stawowej, mogą prowadzić do zwyrodnienia stawu, urazów chrzęstno-kostnych oraz zapaleń pochewek ścięgnistych mięśni.
Do zdiagnozowania typu uszkodzenia torebki stawowej niezbędne jest wykonanie badania USG lub RTG. W zależności od wykrytego problemu lekarz może zadecydować o czasowym unieruchomieniu kończyny, stosowaniu zimnych okładów, a także zastrzyków oraz leków przeciwbólowych. Poważne urazy, takie jak zerwanie torebki stawowej, wymagają najczęściej leczenia operacyjnego. W wypadku pęknięcia torebki stawowej niezbędne jest również wdrożenie rehabilitacji, która pozwoli przywrócić sprawność danego stawu oraz go umocni.
źródło: rehabilitacja-mw.pl – rehabilitacja Ursynów
Autor